درس وبحث

محلی برای ارائه تحقیقات ،مقالات ،نکته های پراکنده ونیز ارتباط با دانشجویانم

درس وبحث

محلی برای ارائه تحقیقات ،مقالات ،نکته های پراکنده ونیز ارتباط با دانشجویانم

بایگانی

حدیث امام علی درباره هفت سین

چهارشنبه, ۲۷ اسفند ۱۳۹۳، ۱۱:۴۵ ب.ظ



اخیرا در فضای مجازی حدیثی از امیر المومنین نقل شده ومی شود که بی ربط به این ایام نیست . بر اساس این روایت آن حضرت در پاسخ به سوالی در مورد نوروز وسفره هفت سین  نظر اصحاب خود  را به قرائت   7 آیه قران که با کلمه سلام آغاز شده است جلب می فرماید و به ایشان مژده می دهد که هرکس این آیات را در روز نوروز ( آغاز برج حمل)  را با گلاب و زعفران بنویسد و خود و خانواده اش از آن بخورد، من ضامنم تا اخر سال با سلامت و تندرستی زندگی کنند. این آیات عبارتند از
1)
سلامُ علی آلِ یاسین
2)
سلامٌ علی اِبراهیم
3)
سلامُ عـَلی موُسی و هارون
4)
سلامُ هیَ حتّی مَطلَعِ الفـَجر
5)
سلامٌ علی نوح ٍ فی العالمین
6)
سلامٌ عـَلیکُم طِبتُم فادخـُلوُها خالدین
7)
سلامٌ قولاً مِن رَبِّ رحیم  "

 در پاسخ به یکی از دوستان که نظر حقیر را درباره این حدیث خواستار شده بود باید بگویم

به نظر  بنده صحت  سند  این حدیث  و نیز دلالت  آن به چند دلیل محل تامل و تردید است

 

یکم : از حیث سند

متون منتشره در فضای مجازی  منبع این حدیث را از بحار الانوار مرحوم مجلسی  ویا از سه کتاب  کنز العوامل و المخازن و مجمع الکنوز    نقل نموده اند. این درحالی است که حسب جستجوی نگارنده در  کتاب بحارالانوار  هیچ ردی از چنین حدیثی یافت نمی شود.

در خصوص سه کتاب مذکور نیز باید گفت  اولا هیچ ردی از دو کتاب اول  در کتاب خانه های معتبر نظیر کتابخانه ملی ،کتابخانه مجلس شورای  اسلامی ، سایت کتاب خانه آنلاین نور  و ... جز کتابی به نام المخازن در علوم غریبه از آیت الله سید عباس کاشانی  از علمای معاصر  و شرحی بر حاشیه ملاعبدالله  به نام مجمع الکنوز  از سید حسین قزوینی با موضوع منطق یافت نمی شود.  در مورد کتاب سوم نیز در کتاب خانه ملی نسخه ای از کتابی به همین نام با موضوع علوم غریبه وجود دارد ودر هر صورت هیچیک از این سه کتاب به عنوان آثار روایی معتبر ومشهور و دست اول شیعه  قابل معرفی نیستند.

دوم : از حیث دلالت حدیث

اصولا رایج بودن سنت چیدن سفره هفت سین  در زمان امیر المومنین  محل تردید است . سفره  هفت سین از حیث جغرافیایی صرفا در ایران  دارای سابقه است ودر کشورهای دیگر حتی  کشورهایی همچون  افغانستان وتاجیکستان  که زبان وفرهنگشان با ایران بسیار نزدیک است چنین سفره ای مرسوم نیست .  حتی بین کردها و زرتشتیان (که هر دو معمولاً از حافظان سنت‌های باستانی ایرانی بوده‌اند) نیز  چنین رسمی معمول نبوده است، هر چند اخیراً  در میان زرتشتیان شهرنشین معمول شده است.

در منابع تاریخی  قبل از صفویه هیچ اشاره ای به رواج چنین سفره ای  در ایران مشاهده نمی شود . بیانات بالا به هیچ وجه به معنی انکار سنت بزرگداشت نوروز ویا  استفاده از  اشیائی همچون ماهی ،شمشاد، تخم مرغ،آئینه ،سمنو، نان ،کوزه آب ،نارنج ،سیر ،سکه ،اسفند ،سماق  و...در مراسم نوروز نیست  بلکه تمرکز پاراگراف قبل بر انکار سفره به نام سفره هفت سین در مراسم ایرانیان باستان می باشد .

سوم : در هیچیک از کتب معتبر روایی در خصوص مراسم سفره هفت سین  اشاره ای وجود ندارد. البته در  مفاتیح‌الجنان به نماز عید نوروز اشاره شده که نمازی است توأم با قرائت سوره حمد و سوره‌های قدر، کافرون، توحید، فلق و ناس و بسیار شبیه به نمازی است که ضمن آداب و اعمال روز جمعه و روز عید غدیر خم وارد شده است.

در بحارالانوار مجلسی  نیز  با توجه به روایات معلی‌بن‌خنیس  به فضیلت و برتری نوروز  نسبت به سایر ایام نکاتی نقل شده است . به عنوان نمونه  گفته شده که نوروز  روزی است که کشتی نوح بر کوه جودی قرار گرفت، جبرئیل بر نبی علیه‌السلام نازل شد ، رسول اکرم صلی‌‌الله علیه‌وآله، علی علیه‌السلام را بر دوش کشید تا بت‌های قریش را از بالای کعبه می‌کند، پیامبر اکرم به وادی جن رفت و از ایشان بیعت گرفت، روزی است که برای علی علیه‌السلام از مردم بیعت گرفت (غدیر خم) روزی است که قائم آل محمد ظهور خواهد کرد و روزی است که امام عصر عجل‌الله تعالی فرجه‌الشریف بر دجال پیروز خواهد شد. بعید نیست نوروز خواندن  زمان وقوع  این حوادث به دلیل آن باشد که هریک از آنها نقاط عطفی از تاریخ بشر هستند که پس از آن روزگار نویی برای انسان ها ویا برای مسلمانان رقم زده شده است .  

بنابراین حتی به فرض وجود واعتبار کتاب های مورد اشاره ویا به فرض وجود چنین روایتی در آثار روایی ، صحت این حدیث  محل تردید وتامل است.

نگارنده جستجوی خود را به هیچ وجه احصاء تام نمی پندارد واز  کلیه خوانند گان گرامی که به سند معتبری در این  زمینه که  ادعای این نوشتار مبنی بر عدم صحت سند روایت مذکور  و  جاری نبودن سنت هفت سین قبل از اسلام )دسترسی دارند تقاضا دارد جهت استبصار نویسنده وخوانندگان محترم آن را در اختیار نویسنده قرار دهد.

بدیهی است اگر سند معتبری بر خلاف مدعای این نوشتار اقامه شود  نویسنده صمیمانه وبا کمال تواضع در همین  وبلاگ  بدان اعتراف خواهد کرد .

 

 

 

  • حسین رهنمائی

بررسی حدیث

حدیث

هفت سین

نظرات  (۵)

سلام 
استاد مثل همیشه مطلب بروز و مفیدی بود
تشکر
کتاب کنز العوالم ظاهرا از آثار علامه سید عباس حسینی کاشانی است
پاسخ:
با سلام وتشکر
کتاب مرحوم کاشانی المخازن است که چاپ پاکستان وبا موضوع علوم غریبه وطلسمات نگاشته شده است .به احترام تذکر شما ،در متن وبلاگ  این مطلب را متذکر شدم
هو الحیّ
سلام

با اجازه تون این پست رو توی شبکه های اجتماعی منتشر می کنیم؛ البته با لینک دادن به مطلب خودتون

یا علی ... التماس دعای فرج
پاسخ:
سلام
موفق باشید

سلام علیکم
از حساسیت جناب عالی در بررسی اعتبار احادیثی که در فضای مجازی منتشر می شود سپاسگزارم
سلام علیکم بر نویسنده محترم.
یکی از اساتید ما در حوزه علمیه سند این حدیث را معتبر و از کتاب مواعظ العددیه اثر آیت الله مشکینی نقل فرمودند. ایشان بیان نمودند که 15 سال است که به انجام چنین عملی در روز نوروز موفق شده ام.
از شما بزرگوار درخواست دارم ضمن بررسی این منبع روایی و در صورت برگشت نظر حضرتعالی در انتشار صحیح آن بکوشید تا مومنین از فیض انوار نورانی محروم نباشند.
سپاسگزارم

پاسخ:
سلام برشما
کتاب مواعظ العددیه منبع دست اول نیست. چنانچه منبع موثقی پیدا کردید اعلام بفرمائید.

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی