آشنایی با ادیان (4) ،فایده مطالعه تاریخ ادیان

بررسی تاریخ پیدایش وسیر تحول ادیان از جوانب مختلف می تواند سودمند باشد.

در وهله اول ، این بررسی  همچون بررسی هر موضوع علمی دیگر ،می تواند به ارضاى حس کنجکاوى انسان کمک کند. شناخت ادیان  شناخت بخشی از هویت  انسان است. شناختی که به مدد بررسی جوانب وابعاد مختلف وجود آدمی نظیر  ابعاد روانشناسی،جامعه شناسی ،تاریخ وجغرافیا و...میسر می شود.

فایده دوم فهم تاریخ ادیان،  فهم بهتر دیگر علوم بشری است زیرا رشته هاى علوم به یکدیگر گره خورده اند. وفهم هریک بی نیاز از فهم دیگری نیست.فهم وشناخت  دین به عنوان پدیده اى که در ابعاد مختلف فرهنگی، معماری، سبک زندگی، پدیدار شدن جنگ ها و... نقش داشته است ما را در فهم بهتر موضوع این علوم کمک می کند همان گونه که متقابلاً فهم سایر شاخه ای علوم انسانی بر چگونگی فهم ما از دین موثر است.

فایده دیگر مطالعه تاریخ ادیان ، بهره بردن از آن در برقرارى ارتباط با افراد و جوامع گوناگون و برقراری مناسبات سیاسی، اقتصادی وفرهنگی با ایشان است. قطعا دانش ما از وضعیت فرهنگی کشور های دیگر ،که دین هم یکی از آن هاست، ما را از دچار شدن به سوء تفاهمات  وگاه اختلافات بزرگ در روابط بین کشورها محفوظ می دارد
فایده کلامی : تحقیق در تاریخ ادیان براى مبلغان و الهی دانان ادیان نیز نفع بسیار دارد. آنان با مطالعه تاریخ ،مراحل ،انشعابات وسایر خصیصه های ادیان دیگر،  اولاً می توانند برای ایجاد  همگرایی بین ادیان به ویژه ادیان توحیدی گام های موثرتری بردارند . ثانیاً در مقام نقد ادیان رقیب و اثبات حقانیت خود  می توانند با دستی بازتر وبا انصاف بیشتر در بحث های کلامی وارد شوند وبدین طریق سایه شوم تعصبات وجانب داری های بی اساس در این گونه مباحثات را کمرنگ نمایند

منابع مفید جهت مطالعه

برای فهم پیشینه  دین در تاریخ حیات بشر  مطالعه  آثار زیر پیشنهاد میشود:

1-   جان بی ناس،تاریخ جامع ادیان،ترجمه علی اصغرحکمت،

2-   فیلیسین شاله ،تاریخ مختصر ادیان بزرگ، ترجمه منوچهر خدایار،

3-   داریوش شایگان،ادیان ومکتبهای فلسفی هند

4-   علی شریعتی،تاریخ وشناخت ادیان

5-   ویل دورانت،تاریخ تمدن،ج18(ادیان)

6-   عبدالله مبلغی ،تاریخ ادیان ومذاهب جهان

 

  دسته بندى ادیان

آثار دین پژوهی رویکرد های مختلفی در تقسیم بندی ادیان بکار برده  واز جنبه های مختلف این پدیده بزرگ تاریخ بشر را دسته بندی نموده اند

برخی از دین شناسان ، ادیان را به سه دسته بزرگ  ادیان ابتدایى ، ادیان قدیم،  ( آیینهاى منقرض شده خاورمیانه ) و ادیان پیشرفته (مانند ادیان بزرگ کنونى) تقگر حسب پیچیدگی عقاید ادیان ،آن ها را به سه گروه ادیان ساده (مانند آنیمیسم ، توتمیسم و فتیشیسم )، ادیان فلسفى (مانند هندوئیسم ، بودیسم و آیین کنفوسیوس ) و ادیان وحیانى (مانند زردشتى گرى ، یهودیت ، مسیحیت و اسلام) تقسیم کردند.

دسته بندی دیگری که از ادیان ارائه شده است تقسیم ادیان به ادیان غیر توحیدى (مانند هندوئیسم ، بودیسم و شینتو) و ادیان توحیدى (مانند یهودیت ، مسیحیت و اسلام است.
تقسیم ادیان بر حسب زبان وقومیت نیز ما را به نام بری از مجموعه هایی تحت عنوان ادیان سامى (مانند یهودیت ، مسیحیت و اسلام )، ادیان آریایى (مانند ادیان ایران باستان ، هندوستان ، روم و یونان قدیم ) و نگاه جغرافیایی ما را به داشتن فهرستی با سرشاخه هایی همچون  ادیان خاور دور (مانند آیین کنفوسیوس ، تاتوئیسم و شینتو ) ،ادیان شرقى (مانند هندوئیسم ، بودیسم و شینتو) و ادیان غربى (مانند یهودیت ، مسیحیت و اسلام ) رهنمون می سازد.

دسته بندیهاى دیگرى نیز در منابع دین شناسى وجود دارد.که علاقمندان میتوانند به کتب مربوطه رجوع نمایند.