درس وبحث

محلی برای ارائه تحقیقات ،مقالات ،نکته های پراکنده ونیز ارتباط با دانشجویانم

درس وبحث

محلی برای ارائه تحقیقات ،مقالات ،نکته های پراکنده ونیز ارتباط با دانشجویانم

بایگانی

نگاه مختصری به مسئله معاد-بخش اول

چهارشنبه, ۳۰ بهمن ۱۳۹۲، ۱۱:۲۸ ب.ظ

بسم الله

به تقاضای بعضی از دانشجویان خلاصه  مطالب عنوان شده در کلاس اندیشه اسلامی 2  با موضوع معاد ارائه می شود.

قبول یا رد معاد متوقف بر فهم ماهیت انسان و معنای مرگ است.

انسان موجودی است مرکب که از ترکیب دو مولفه روح وبدن (من +تن) تشکیل شده  است

من موجودی است متفاوت ومغایر با بدن است واز ساختاری متفاوت از بدن بهره مند است . حداقل چیزی که دراین زمینه می توان گفت این است که "من" از جنس غیر مادی ایجاد شده است یعنی مشخصات بدن نظیر وزن ،حجم  وجرم وابعاد سه گانه ،زمانمند بودن ،مکانمند بودن و... در روح نیست ویا کمتر است.با این حساب در تعریف مرگ باید گفت مرگ  به معنی  جدایش روح از بدن  واتمام دوره عملکرد گروهی این دو است که پس از آن، روح بقیه زندگی  را منفردا ادامه می دهد و بدن را بر روی زمین رها می کند.

دلیل تجرد نفس

منظور از تجرد نفس متفاوت بودن نفس از بدن  وغیر مادی بودن آن است . دانشمندان مسلمان ادله متعددی برای اثبات این موضوع اقامه کرده اند که برخی از آن عبارتند از:

1-     شواهد تجربی:

منظور از شواهد تجربی اتفاقات قابل  تجربه ای است که در زندگی ما انسان ها به کرات اتفاق افتاده ومی افتد. اموری نظیر خواب های صادقه،احضار ارواح ،اطلاعاتی که ارواح به انسان ها در خواب ویا بیداری می دهند که جز شخص مرده کس دیگری از آن اطلاع نداشته و...را میتوان نام برد

2-     ادله فلسفی

متکلمان وفلاسفه مسلمان ادله متعددی بر اثبات ضرورت معاد مطرح نموده اند که به عنوان نمونه به یک مورد اشاره می شود:

 مقدمه 1:  فساد وگندیدن  خراب شدن ،شکستن ،تکه تکه شدن واز بین رفتن ویژگی اشیاء     مرکب است           

             مقدمه2: روح غیر مادی وبسیط است

              نتیجه : روح از بین نمی رود وامری ابدی و جاودانه است

3-     ادله نقلی

در ایات وروایات اسلامی ادله متعددی در زمینه معاد مطرح است . حدود هزار ودویست آیه قران مستقیم ویا غیر مستقیم به معاد وزندگی پس از مرگ پرداخته است که برخی از آنها به بیان دلایل اثبات ضرورت معاد یا  مباحث مربوط به تبیین چگونگی حوادث ومراحل آن است.بخشی از این  آیات به زنده بودن انسان پس از مرگ اشاره دارد از جمله :   

-          قران کشته شدگان راه خدا را زنده می داند وآنها را درحال دریافت رزق معرفی می کند

-          قران آل فرعون را هم اکنون در حال دریافت عذاب می داند. عذابی که با عذاب قیامتی متفاوت است.

-          در قران به سخنان شخص مقتول پس از  کشته شدن اشاره شده است

 

در روایات اسلامی نیز گزاره هایی دال بر زنده بودن انسان پس از مرگ وجود دارد از جمله داستان سخن گویی پیامبر با کشته شدگان بدر واحد، دستور پیامبر به زیارت قبور مردگان ،تشریف فرمائی آن حضرت به گورستان وسخن گویی با مردگان و...

....................................

در مقابل طرفداران  نظریه جاودانگی نفس، ماده گرایان قرار دارند(فیزیکالیست ها) که اصولا تجرد نفس را قبول ندارند وبرای همه فرایندهای روحی مثل ترس،تعجب،خواب،شهود،رویای صادقه و....توجیهات فیزیکی می آورند وآنها را حاصل تراوش هورمونهای مختلف در بدن می دانند.

پاسخ کلی روح گرایان آن است که ما منکر وجود فرایندهای فیزیکی ومنکر ارتباط اعصاب ونقش مغز وترشح هورمون ها در بدن نیستیم بلکه معتقدیم همه اینها با مدیریت یک نیرو ویک وجود  هوشمند انجام می شود که  روح نامیده می شود. درواقع تن وهور مونها وسلول های مغز ورشته اعصاب وعضلات و استخوان بندی، همه ابزار های مورد استفاده روح برای کنش در عالم خاکی است.قطعا پس از بین رفتن بدن (بر اثر حوادث یا بیماری ونظایر آن) روح از کنش د رعالم خاکی تا حد زیادی محروم می شود .

....................................................

طرفداران تجرد روح (روح گرایان) خود به دو دسته تقسیم می شوند: تناسخ باوران و معاد باوران

تناسخ باوران : غالب طرفداران این نظریه را پیروان ادیان هندی(هندونیزم،بودیزم، جاینیسم،تانترا  )وعرفانهای منشعب از آن تشکیل می دهند.

براساس نظریه تناسخ ، روح انسان پس از مرگ وارد به بدن شخص ویا حیوان ویا موجود دیگری می شود .نقل وانتقال به بدن های بعدی بر حسب نحوه عملکرد اشخاص در بدن های قبلی تعیین می شود. قوانین  مربوط به این نقل وانتقال ها  قانون کارمه نام دارد.به عنوان مثال  زن نافرمان پس از مرگ به بدن شغل متناسخ می شود .

مخالفان نظریه تناسخ ایراداتی بر آن وارد  ساخته اند که در کتب فلسفی ونوشته جات مرتبط می توان یافت:

http://rah-afsane.mihanblog.com/post/25

 

معادباوران :

غالب این گروه را طرفداران ادیان الهی نظیر زرتشت، یهود ،مسیحیت واسلام تشکیل میدهند. این اندیشه در متون مقدس اسلامی با توضیحات وجزئیاتی بسیار بیش از  ادیان سابق بیان شده است.

اعتقاد به معاد از نتایج قول به حکمت وعدالت الهی محسوب می شود .اگر  قائل به این دو وصف برای خدا نباشیم لزومی برای اعتقاد به معاد نخواهیم داشت .

بر اساس قول به حکمت الهی وقبول این که خداوند کار عبث انجام نمی دهد، نمی تون باور داشت که جهان با این همه عظمت ، بی سرانجام وبی هدف باشد. قابل قبول نیست که این همه زیبایی ها واین نظم شگرف وخلقت انواع واقسام موجودات به نتیجه ای ختم نشود ووجود موجودات مختلف به ویژه انسان با آن همه  ظرفیت ها  بی هدف باشد وبرنامه خاصی پس از مرگ او در طراحی خلقت پیش بینی نشده باشد.

بر اساس قول به عدالت الهی  وبا توجه به عدم  امکان وظرفیت  پاسخگویی  این جهان برای پاسخ دهی اعمال انسان ها نتیجه می گیریم گه باید فضای دیگری در میان باشد که در آن نتیجه کامل اعمال انسان ها قابل استیفا باشد.به عنوان مثال پاسخ اعمال شخصی مثل  صدام که دستش به خون هزاران انسان بی گناه آلوده است  با چند بار اعدام وبا چه مجازات دنیوی قابل اجراست. همچنین زحمات کسانی  مثل امام خمینی که هزاران جوان این مرزوبوم  عزت وانگیزه بخشید وبه ملت  خود  احساس غرور واستقلال  بخشید وهزاران جوان که در آستانه انحرافات معنوی بودند را به مسیر دین و شریعت ومعنویت رهنمون ساخت  با چه میزان طلا ونقره قابل جبران است

دلایل دیگری هم برای اثبات معاد مطرح شده  است که طالبان می توانند برای آن  به کتب کلامی رجوع کنند.

  • حسین رهنمائی

معاد

قیامت

روح

بدن

تناسخ

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی