شب قدر تا روز امامت

شب قدر از مصطلحات اختراعی قرانی است. اهمیت این شب به دو دلیل مهم است :

الف- نزول قران مجید

باید دانست که قران دونوع نزول داشته است.

1-     نزول تدریجی که طی آن فرشته وحی ، آیات پراکنده را درطول 23 سال بر قلب نورانی پیامبر خدا القاء نمود . ماجراهای تاریخی که در مورد نزول آیات و سوره ها در کتب تفسیری ذکر شده است (شأن نزول) همه مر بوط به این نزول است .

2-     نزول دفعی، باتوجه به آیات سوره قدر و آیات مرتبط ، معلوم می شود کل قران در نوبتهای سالیانه بر قلب شریف پیامبر نازل می شده است. این همان نزولی است که پیامبر اکرم (ص) ، در روز غدیر خم پیامبر انجام دوباره ی آن را نشانه اتمام عمر خود دانست و براساس آن ( وبا توجه به آیات دیگری که وی را مامور به گفتن امر مهم خلافت نمود)،به معرفی جانشین خود مبادرت ورزید.

ب- نزول فرشتگان و روح

شاید نزول فرشتگان قابل فهم تر از نزول روح باشد . بد نیست در مورد روح نیز گفتگویی داشته باشیم.

روح موجودی است مقدس که عامل نزول قران برقلب پیامبران است (نزل به الروح  الامین علی قلبک ). از آیات قران برداشت می شود که مقام روح  برتر و بالاتر  از فرشتگان است به گونه ای است که نزول وعروج فرشتگان همراه با او انجام می شود ( تنزل الملائکه والروح ؛  تعرج الملائکه والروح).و به تعبیر روایات ، می توان او را رئیس فرشتگان خواند.

به بیان قران ، جنس روح از عالم امر است (قل الروح من امر ربی) . عالم امر ، عالمی است که در مقابل عالم خلق دوگانه مراتب هستی را تشکیل میدهند ( له الامر والخلق)،در این عالم  ایجاد موجودات این عالم بدون تاخیر زمانی انجام می شود( انما امره اذا اراد شیئا این یقول له کن فیکون) ،برخلاف عالم خلق که اشیاء آن  به تدریج ایجاد می شوند( مثل میوه یا بچه ویا محصولات صنعتی که پس از طی مراحل مقدماتی نتیجه نهایی به وجود می آید) بنابراین جنس موجودات این عالم لطیف وغیر مادی است.می توان از عبارت امور معنوی ، آگاهی و به تعیر روایات عقل را به عنوان جنس وجودی موجودات آن عالم به کار برد.

از جمله نکات  جالبی که در سوره قدر به چشم می خورد آن است که قران از  نزول فرشتگان وروح  با فعل مضارع یاد می کند. (تنزل الملائکه والروح فیها)، همانطور که می دانید، فعل مضارع برای دلالت بر انجام کاری از حال تا آینده است.بنابراین معلوم می شود این ارتباط بین ملک وملکوت مخصوص زمان پیغمبر (ص) نیست و در طول تاریخ و شاید تا همیشه مستمر باشد . بنابراین نه فقط شب قدر زمان رسول خدا بلکه همه شب های قدر بعدی نیز این اتفاق خواهد افتاد.

س: فرشتگان وروح کجا فرود می آیند،

قران موقع اشاره به محل نزول و فرود روح وفرشتگان به جای مکان ، به شخص اشاره میکند :( یُنَزِّلُ ...علی مَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ؛) ویا (یُلْقِی الرُّوحَ مِنْ أَمْرِهِ عَلَىٰ مَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ) ؛ این تاکیدی است دوباره که نشان دهد چون فرشته و روح از جنس ماده نیستند برای محل فرودشان نباید  دنبال مکان مادی خاصی  باشیم بلکه فرودگاه این امور معنوی نیز امری معنوی است یعنی قلب و جان انسان های خاص. البته نه هر انسانی ، بلکه انسان هایی که خدا انتخابشان می کند ( من یشاء من عباده ). قطعا انسان هایی که قلبشان پذیرای فرشتگان و روح است انسان های خاصی هستند. قران در دوجا نزول روح بر این انسان ها را در رابطه با توحید (یُنَزِّلُ الروح ... أَنْ أَنذِرُوا أَنَّهُ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا أَنَا ) وانذار روز قیامت ( یُلْقِی الرُّوحَ .... لِیُنذِرَ یَوْمَ التَّلَاقِ) . می دانیم که توحید و معاد دو رکن اساسی دعوت انبیاء واس واساس شرایع الهی بوده است.

بنابراین  محل نزول روح وفرشتگان در وهله اول پیامبران خدا هستند که با قلب پاکشان پذیرای این معنا بوده اند. اکنون شایسته است که به سوال دیگری توجه کنیم و آن اینکه در شب های قدر بعد از پیامبر (ص) این روح و فرشتگان ، روح بر چه کسی نازل می شود ؟ بر طبق آیات فوق، پاسخ این سوال انسانی است متعالی که از حداکثر ظرفیت روحی و  طهارت نفس برخوردار است آن گونه که صلاحیت پذیرش متعالی ترین و مقدس ترین  موجودات هستی را دارد . این ظرفیت روحی و پاکی نفس همان چیزی است که در ادبیات ائمه شیعه تحت عنوان عصمت از آن  یاد می شود. معصوم کسی است که جانش به هیچ آلودگی رفتاری و روحش به هیچ پلیدی و خطای اندیشه ای آلوده نیست.با این حساب ، نزول فرشتگان وروح بر قلب یک انسان معصوم و پاک انجام می شود . از همین جاست که شیعه بر حضور یک انسان پاک ومعصوم در عالم تاکید میکند. انسانی که وجودش رقم زننده عالی ترین اتفاق هستی ( اتصال ملکوت با ملک ) باشد . شیعه از این شخص پاک به عنوان ( امام ) یاد میکند.

وجود وتداوم شب قدر بدون حضور معصوم در هستی معنا ندارد . با توجه به اینکه شب قدر از زمان پیامبر خدا(ص) به بعد هرسال تکرار می شود  جای این سوال هست که در اولین سال بعد از رحلت پیامبر خدا(ص) چه کسی باید پذیرای روح وفرشتگان می بود این قلم  درپی بحث های فرقه ای نیست و قصد توهین به کسی را ندارد بلکه صرفا در پی حل یک سوال معرفتی است و آن اینکه بعد از فوت پیامبر مرجع قرانی و معنوی چه کسی است؟؟  بدون هیچگونه بی احترامی می پرسم ، آیا خلیفه اول ، دوم و سوم  که نیمی از عمر خود را در شرک وبت پرستی گذرانده بودند لیاقت چنین امری را داشتند ؟

به تصریح قران ، عده معدودی بودند که همراه پیامبر به اراده خاص الیه روح وجانشان از هرپلیدی پاک بود ( انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرهکم تطهیراً)،به تائید همه متون روایی وتاریخی صدر اسلام ، این عده خاص عبارت بودند از علی (ع)، فاطمه (س) وحسنین(ع).بنابراین اگر قرار باشد بعد از پیامبر خدا شب قدر تکرار شود ( که به تصریح قران چنین است) و اگر قرار باشد در شب قدر روح وفرشتگان نازل شوند( که قران بر این مطلب  اصرار دارد) و اگر قرار باشد روح وفرشتگان بر قلب انسانی پاک نازل شوند ( که از آیات قران همین بر می آید) واگر این اتفاق بعد از پیامبر خدا باید انجام میشد قطعا همین عده خاص شایسته ترین داوطلبان این مقام ومسئولیت بزرگ هستی بوده اند.

بنابراین بدون هیچگونه توهین  وبدون نیاز به  هیچ بحث تاریخی ، می توان اثبات کرد که حداقل تا 50 سال بعد از پیامبر خدا( یعنی تا سال 60 هجری ، زمان شهادت امام حسین (ع))، مرجع معنوی وعرفانی  انسان ها همان هایی هستند که شیعه به عنوان امامان اول تا سوم خود یاد میکند.

بی سبب نبود که   إمام باقر (ع) به شیعیان توصیه میکند که به سوره قدر استدلال کنید تا برنده شوید

    یامعشر الشیعة خاصموا بسورة ( إنا أنزلناه .. تفلحوا ..