از مهم ترین و پرکاربردترین صفات الهی که نقش بسیار مهمی در تبیین اوصاف دیگر دارد صفت حکمت است. به اعتقاد نگارنده منابع آموزشی به جای اارئه پنج اصل به عنوان اصول دین باید به تبیین دو صفت توحید وحکمت بپردازند زیرا بقیه اصول دین از فهم دقیق این دو به ویژه دومی قابل برداشت هستند .
دومین صفتی که بحث پیرامون آن می تواند مفید باشد. صفت قدرت است .برای اثبات قدرت همچون بقیه صفات الهی از هر سه روش مورد نظر می توان استفاده کرد.
علم در نوع انسانی آن به معنی اطلاع از داده ها اعم از اتفاقات،اشیاء واوصاف آنها است. قطعا اگر در مورد خداوند چنین صفتی اطلاق شود باید محدودیت ها نواقصی که در نوع انسانی آن وجود دارد حذف شود .انسان ها علم دارند اما دانش ایشان مبتنی بر محدودیت هایی است از جمله :
آموزشی واکتسابی است
خطاپذیر است.(خطای محاسباتی،خطای حواس ،خطای استدلال )
ممکن است فراموش شود
امکان تکمیل ویا تجدید نظر در آن هست.
اغلب دانش انسان محدود به یافته های حواس پنجگانه است.
امکان از بین رفتن آن به دلیل خرابی ابزار های بدنی (مغز،هورمون هاو...) وجود دارد.
و.....
بنابراین باید گفت خداوند علم به حقایق اشیاء دارد اما بدون محدویت اکتساب،فراموشی،بدون نیاز به ابزار،بدون خطا و...
همانگونه که آمد مباحث الهیاتی با موضوع خدا در دوبخش کلی قابل تقسیم است که عبارتند از خدایابی وخداشناسی.پس از بیان روش های مرسوم در شناخت اوصاف الهی به عنوان نمونه به تبیین ومعرفی تعدادی از اوصاف الهی می پردازیم.
وضعیت فرهنگی جامعه ضرورت هشدار دهی جوانان نسبت به جریان های شبه عرفانی موجود در جامعه را مضاعف نموده است.در سال های اخیر شاهد گرایش جوانان عزیز به حلقه ها وجمع های به ظاهر عرفانی هستیم که بدون رعایت شرایط روش عرفانی صحیح ادعای ارائه محصولات عرفانی می نمایند..محصولات ادعایی شامل اقلامی نظیر آرامش، شهود، درمان امراض روحی ویا جسمانی ،انجام کارهای خارق العاده ،تجرد نفس از بدن ، ارتباط با امام زمان و...می باشد.
قبلاً آمد که مباحث وگفتگوهای مربوط به خدا به دو بخش کلی خدایابی وخداشناسی قابل تفکیک است. منظور از خدایابی ادله ای است که برا ی اثبات وجود خدا اقامه می شود ومنظور از خداشناسی آن دسته از مباحثی است که در آن به شناسایی اوصاف وافعال الهی پرداخته می شود.در بخش های قبلی برخی از براهین اثبات خدا تبیین شد .اکنون نوبت آن است که در خصوص اوصاف وافعال الهی سخن آغاز کنیم.
به طور کلی برای تبیین اوصاف الهی چهار روش فراروی محقق قرار دارد که به طور خلاصه آن را شرح میدهیم :
از جمله براهین عقلی فلسفی مشهور برهان امکان ووجوب است.این برهان هرچند بسیار ساده ومنطقی چیده شده است اما به دلیل پاره ای اصطلاحات فلسفی که در آن بکارمی رود به ظاهر سخت ودیرفهم مینماید حال آنکه اگر اصطلاحات قبلاً فهمیده شود متن استدلال چیز زیاد پیچیده ای نیست.به همین دلیل ابتدا سعی می شود تا چند اصطلاح فلسفی مورد نیاز را تعریف نمائیم ودر پی آن اصل استدلال را بیان خواهیم نمود.
این روزها همه شرکتها وموسسات اقتصادی به دلیل جو رقابتی که در بدست اوردن سهم بازار با یکدیگر دارند در تلاشند تا محصولات خودر ا تا حد امکان با سلیقه ونیاز مشتریان خود تطبیق دهندتانظر ایشان را به محصول خودودرنتیجه سود بیشتر را روانه حساب خود نمایند وبخش بزگتری از بازار آن محصول را (در مقایسه با رقبا) به خود اختصاص دهند.
تدریس مطالب دینی وتبلیغ مذهبی نیز از این قاعده مستثنی نیست. در دوران ما هزاران فرقه ومذهب ودین که بسیاری از آنها از اصل ساختگی وتقلبی هستند با ظاهر زیبا وادبیات روان وبا استفاده از روش های جذاب تبلیغی به جذب اذهان مشغولند.جای این سوال هست که چرا مبلغان دینی ما در این رهیافت ورود نداشته باشند.
در کتاب های کلامی وفلسفی ادله وبراهین متعددی برای اثبات وجودخدا اقامه شده است. برخی از این براهین عبارتند از :برهان حرکت ،برهان حدوث،برهان امکان ووجوب،برهان علیت،برهان اتقان صنع ،برهان صدیقین ،برهان آنسلم و....هریک از براهین یاد شده از زاویه مختص به خود به مسئله اثبات وجود باری پرداخته اند.این براهین علیرغم استدلالات محکم ومقدمات متقنی که دارند خالی از اشکال نیستند واحتمالاً همین نقاط ضعف باعث ارائه برهان های بعدی توسط دانشمندان متاخر گشته است.در این جا به بررسی برهان نظم و در بخش بعدی به بررسی "برهان امکان ووجوب" می پردازیم
)مباحث الهیات(
در مباحث قبلی گفته شد که از نظر قران ذات وسرشت انسان ها با گرایش به خدا گره خورده است وانسان ها فطرتا خداخواه هستند . اکنون این سوال مطرح می شود که بر این اساس آیا دیگر یازی به طرح مباحث استدلالی برای اثبات وجود خدا باقی می ماند؟
اندیشمندان والهیدانان در پاسخ به این سوال دو پاسخ داده اند .
1- طرح مباحث استدلالی نه ضرورت دارد ونه فایده .
الهیدانان ایمان گرا عمده ترین طرفداران این پاسخ هستند. به عقیده ایشان طرح مباحث استدلالی در حوزه های ایمانی ذهن مومنان را مشغول مباحث بی فایده می کند.
سورن کگارد از مدافعان این دیدگاه است وی معتقد است : شخصی که حقیقتآ
نگران وضع خویش است، هرگز هستی خود را در معرض مخاطره قرار نمیدهد تا با مطالعه
بیشتر و با یافتن قراین افزون تر تصمیم بگیرد که ایا خدا را قبول کند یا خیر! بلکه
او میداند که هر لحظه ای را بدون خدا سر کند ضایع شده است»
